برای اطلاع از معنی کلمه تراژدی با این پست از لغتنامه تور دانش همراه باشید.
معنی تراژدی در لغتنامه دهخدا
واقعه هلاکت و حادثه ای که آخرش مصیبت سخت است.
معنی تراژدی در فرهنگ فارسی
اندوهآور، سوگنامه، سوگواره
تراژدی چیست؟ با مثال
کلمه تراژدی معانی مختلفی دارد، اما در معنای اصلی خود به نوعی نمایش یا اثر ادبی اشاره میکند که در آن شخصیتها با سرنوشتی غمانگیز و اجتنابناپذیر روبرو میشوند. این سرنوشت غمانگیز اغلب ناشی از یک نقص یا خطای شخصیت اصلی است و به مرگ، رنج یا ویرانی او منجر میشود.
در اینجا برخی از ویژگیهای کلیدی تراژدی آمده است:
- شخصیتهای برجسته: شخصیتهای اصلی در یک تراژدی معمولاً افرادی با موقعیت اجتماعی بالا یا دارای ویژگیهای اخلاقی برجسته هستند.
- موضوعات جدی: تراژدیها به موضوعات جدی مانند مرگ، رنج، عدالت و سرنوشت میپردازند.
- تنش و تعلیق: داستان تراژدی معمولاً پر از تنش و تعلیق است، زیرا مخاطب میداند که شخصیتهای اصلی به سمت سرنوشتی غمانگیز در حال حرکت هستند.
- احساسات قوی: تراژدیها طوری طراحی شدهاند که احساسات قوی مانند غم، ترس، خشم و شفقت را در مخاطب برانگیزند.
- تزکیه نفس: هدف نهایی تراژدی، طبق نظریه ارسطو، “تزکیه نفس” یا کاتارسیس است. به این معنی که تماشاگر با تماشای تراژدی و همذاتپنداری با شخصیتهای آن، احساسات خود را به طور سالم تخلیه میکند و به نوعی پالایش روحی دست مییابد.
علاوه بر معنای اصلی خود، کلمه تراژدی گاهی اوقات برای اشاره به هر رویداد غمانگیز یا فاجعهبار نیز استفاده میشود.
در اینجا چند نمونه از تراژدیهای معروف در ادبیات و تاریخ آمده است:
- نمایشهای یونان باستان: مانند “هملت” اثر ویلیام شکسپیر، “ادیپ شاه” اثر سوفوکل و “مدهآ” اثر اوریپید
- رمانها: مانند “جنایت و مکافات” اثر فیودور داستایوفسکی و “بلندیهای بادگیر” اثر امیلی برونته
- رویدادهای تاریخی: مانند هولوکاست و بمباران اتمی هیروشیما و ناگاساکی
معادل انگلیسی کلمه تراژدی
tragedy
buskin
انواع تراژدی
انواع مختلفی از تراژدی وجود دارد که هر کدام ویژگیها و مضامین خاص خود را دارند. در اینجا به چند نمونه از رایجترین انواع تراژدی اشاره میکنم:
موضوع:
- تراژدی اخلاقی: این نوع تراژدی بر روی تقابل بین خیر و شر و انتخابهای اخلاقی سختی که شخصیتها با آن مواجه میشوند تمرکز دارد. نمونهای از این نوع تراژدی، نمایشنامه “هملت” اثر ویلیام شکسپیر است.
- تراژدی سرنوشت: این نوع تراژدی بر روی ایده سرنوشت و اینکه چگونه انسانها در برابر نیروهای فراتر از کنترل خود بیقدرت هستند تمرکز دارد. نمونهای از این نوع تراژدی، نمایشنامه “ادیپ شاه” اثر سوفوکل است.
- تراژدی روانی: این نوع تراژدی بر روی درگیریهای درونی شخصیتها و چالشهای روانی آنها تمرکز دارد. نمونهای از این نوع تراژدی، رمان “جنایت و مکافات” اثر فیودور داستایوفسکی است.
- تراژدی اجتماعی: این نوع تراژدی بر روی مشکلات اجتماعی و بیعدالتیهایی که شخصیتها با آنها مواجه میشوند تمرکز دارد. نمونهای از این نوع تراژدی، نمایشنامه “پایینترین طبقه” اثر ماکسیم گورکی است.
سبک:
- تراژدی کلاسیک: این نوع تراژدی از قواعد و ساختارهای سنتی پیروی میکند و اغلب بر اساس اساطیر یا تاریخ باستان است. نمونهای از این نوع تراژدی، نمایشنامههای یونان باستان مانند “هملت” اثر ویلیام شکسپیر است.
- تراژدی مدرن: این نوع تراژدی از قواعد و ساختارهای سنتی پیروی نمیکند و اغلب به موضوعات معاصر میپردازد. نمونهای از این نوع تراژدی، رمان “بلندیهای بادگیر” اثر امیلی برونته است.
نوع شخصیت:
- تراژدی قهرمانانه: این نوع تراژدی بر روی یک شخصیت قهرمان تمرکز دارد که با چالشهای عظیمی روبرو میشود و در نهایت در برابر آنها شکست میخورد. نمونهای از این نوع تراژدی، حماسه “ایلیاد” اثر هومر است.
- تراژدی ضد قهرمان: این نوع تراژدی بر روی یک شخصیت ضد قهرمان تمرکز دارد که دارای نقصها یا ضعفهای اخلاقی است و به دلیل اعمال خود به سمت نابودی کشیده میشود. نمونهای از این نوع تراژدی، نمایشنامه “مکبث” اثر ویلیام شکسپیر است.
تراژیک یا تراژدی؟
کلمات “تراژدی” و “تراژیک” هر دو با مفهوم غم و اندوه و رنج عمیق مرتبط هستند، اما تفاوتهای ظریفی بین آنها وجود دارد:
تراژدی:
- به یک اثر ادبی یا نمایشی اشاره دارد که در آن شخصیتها با سرنوشتی غمانگیز و اجتنابناپذیر روبرو میشوند.
- بر روی داستان و رویدادها تمرکز دارد.
- لحنی توصیفی دارد.
تراژیک:
- به صفت یا کیفیتی اشاره دارد که غمانگیز، دردناک و فاجعهبار است.
- بر روی احساسات و برداشتها تمرکز دارد.
- لحنی بیانگر دارد.
به طور خلاصه، تراژدی به خود واقعه غمانگیز اشاره دارد، در حالی که تراژیک به احساسات و برداشتها ما از آن واقعه اشاره دارد.
برای مثال، میتوان گفت که “مرگ ناگهانی دوست من یک تراژدی بود” (اشاره به واقعه) و “این تجربه برای من بسیار تراژیک بود” (اشاره به احساسات).
در زبان فارسی، کلمه “تراژیک” بیشتر به عنوان صفت استفاده میشود، در حالی که کلمه “تراژدی” هم به عنوان اسم و هم به عنوان صفت کاربرد دارد.
معنی تراژدی و درام
درام و تراژدی هر دو اصطلاحاتی هستند که در ادبیات و تئاتر به کار میروند، اما معانی متفاوتی دارند.
درام به طور کلی به هر نوع اثر ادبی یا نمایشی گفته میشود که در آن یک درگیری یا کشمکش وجود داشته باشد. این درگیری میتواند بین شخصیتها، بین یک شخصیت و سرنوشت او، یا بین یک شخصیت و جامعه باشد. هدف از درام، برانگیختن احساسات تماشاگر یا خواننده و به چالش کشیدن باورها و ارزشهای او است.
تراژدی نوع خاصی از درام است که در آن شخصیتها با سرنوشتی غمانگیز و اجتنابناپذیر روبرو میشوند. این سرنوشت غمانگیز اغلب ناشی از یک نقص یا خطای شخصیت اصلی است و به مرگ، رنج یا ویرانی او منجر میشود. هدف از تراژدی، ایجاد احساس همدردی و پالایش روحی در تماشاگر یا خواننده است.
تفاوتهای کلیدی بین درام و تراژدی:
- سرانجام: درام میتواند به هر نحوی به پایان برسد، شاد، غمانگیز، یا مبهم. اما تراژدی همیشه به سرانجامی غمانگیز ختم میشود.
- هدف: هدف از درام، برانگیختن احساسات و به چالش کشیدن باورها است. هدف از تراژدی، ایجاد همدردی و پالایش روحی است.
- شخصیتها: شخصیتهای درام میتوانند هر نوع شخصیتی داشته باشند. اما شخصیتهای تراژدی معمولاً افرادی با موقعیت اجتماعی بالا یا دارای ویژگیهای اخلاقی برجسته هستند.
- موضوعات: درام به طیف وسیعی از موضوعات میپردازد. اما تراژدی به موضوعات جدی مانند مرگ، رنج، عدالت و سرنوشت میپردازد.