برای اطلاع از معنی کلمه رواق با این پست از لغتنامه تور دانش همراه باشید.
معنی رواق
کلمه رواق به معنی سازهای سرپوشیده و طاقدار است که معمولاً در کنار بناها ساخته میشود. رواقها فضایی سرپوشیده ایجاد میکنند که از آنها برای حفاظت در برابر عوامل جوی یا بهعنوان گذرگاه استفاده میشود.
در معماری سنتی ایران، رواقها معمولاً در مساجد، آرامگاهها و کاروانسراها دیده میشوند و با ستونها، طاقها و تزئینات زیبا طراحی میگردند. بهطور کلی، رواق فضایی است که بین دیوار و فضای باز قرار دارد.
همچنین، بهصورت استعاری، کلمه رواق به معنای جلای ذهن یا فضایی روشن و زیبا برای تفکر نیز استفاده میشود.
مترادف رواق
هشتی، پیشخانه، درگاه، سایبان، مهتابی
تفاوت ایوان و رواق
ایوان و رواق هر دو از عناصر معماری سنتی ایران هستند، اما تفاوتهای مهمی در ساختار و کاربرد آنها وجود دارد:
۱. تعریف
ایوان: فضایی سرپوشیده و معمولاً نیمهباز است که از سه طرف به دیوار متصل است و از یک طرف به بیرون باز میشود. ایوان اغلب بهعنوان ورودی یا فضایی برای استراحت و تجمع استفاده میشود.
رواق: فضایی سرپوشیده با سقف طاقدار است که معمولاً با ستونها یا دیوارها حمایت میشود. رواق بهصورت گذرگاه یا فضایی برای حرکت بین بخشهای مختلف بنا بهکار میرود.
۲. مکان قرارگیری
ایوان: معمولاً در قسمت جلوی بنا یا در مرکز آن قرار دارد و بهعنوان عنصر اصلی معماری در نمای ساختمان شناخته میشود.
رواق: اغلب در اطراف حیاط یا بهصورت راهرویی در اطراف بناها (مانند مساجد و آرامگاهها) ساخته میشود.
۳. ساختار و طراحی
ایوان: دارای ارتفاع زیاد و جلوهای باشکوه است و اغلب تزئینات پرجزئیاتی مانند مقرنسکاری، کاشیکاری، و کتیبهنویسی دارد.
رواق: معمولاً طولانیتر و باریکتر است و طراحی آن بیشتر برای کاربری کاربردی و ارتباط بین بخشها است، هرچند که میتواند تزئینات ساده یا گاهی مجلل هم داشته باشد.
۴. کاربرد
ایوان: فضایی برای استراحت، تجمع، برگزاری مراسم یا ورود به ساختمان اصلی است.
رواق: بهعنوان مسیر عبور، محل استراحت کوتاه یا فضایی برای ایجاد سایه و محافظت از عوامل جوی استفاده میشود.
۵. نمونهها
ایوان: ایوان کاخ چهلستون در اصفهان یا ایوان مدائن.
رواق: رواقهای اطراف حرم امام رضا (ع) یا رواق مسجد جامع یزد.
در یک نگاه کلی، ایوان بیشتر جنبهای نمادین و نمایشی دارد، در حالی که رواق جنبهای کاربردیتر و ارتباطی را ارائه میدهد.
فرق شبستان و رواق
شبستان: فضای سرپوشیده داخلی، ستوندار و وسیع برای عبادت یا تجمع است مانند شبستان مساجد مانند مسجد جامع اصفهان یا مسجد وکیل شیراز
رواق: گذرگاه یا فضای نیمهباز و طاقدار، معمولاً در اطراف بنا یا حیاط.